Czy za wypadek w drodze do pracy należy się odszkodowanie?

Wypadek drogowy i poślizgnięcie się na oblodzonym chodniku to najczęściej przydarzające się wypadki w drodze do pracy oraz w drodze powrotnej. Osoby czynne zawodowo nie zawsze dostatecznie dobrze się orientują, jakie zdarzenie można uznać za wypadek w drodze do lub z pracy, nie znają także swoich praw do świadczeń, jakie im przysługują. Dowiedz się, czy za wypadek w drodze do pracy należy się odszkodowanie? Jakie prawa ma pracownik, który uległ wypadkowi w drodze z pracy do domu lub z domu do pracy?

Wypadek w drodze do pracy – kiedy możemy mówić o takim zdarzeniu?

Pracownicy oraz pracodawcy nierzadko błędnie interpretują przepisy, regulujące kwestie wypadków w pracy, wypadków w drodze do pracy oraz chorób zawodowych. Według prawa za wypadek w drodze z domu do pracy oraz z pracy do domu uznaje się zdarzenie losowe, jakiemu uległ pracownik, który przemieszczał się między miejscem zamieszkania a miejscem zatrudnienia lub wykonywania obowiązków zawodowych. Pracownik powinien wybrać najkrótszą trasę, którą należy pokonać bez przerw.

W definicji wypadku w drodze z domu do pracy i z pracy do domu znaleźć możemy jednak więcej informacji, które wprowadzają pewne wyjątki. Przede wszystkim pracownik może wybrać dłuższą trasę, jeśli jest ona wygodniejsza, np. jeśli wymaga mniejszej liczby przesiadek lub jedzie się nią krócej. Dopuszczalne są także przystanki w trasie dom-praca, o ile wynikają one z potrzeb życiowych. Tak więc wracając z pracy do domu pracownik może zrobić zakupy spożywcze czy odebrać awizowaną przesyłkę na poczcie, a jeśli w trakcie tak przebiegającego powrotu ulegnie wypadkowi, jest on kwalifikowany jako wypadek w drodze z pracy do domu. Oczywiście za potrzebę życiową nie uznaje się towarzyskiego spotkania czy treningu na siłowni.

Ponadto definiowana trasa z pracy do domu lub z domu do pracy nie musi oznaczać, że jej początek i koniec muszą mieć miejsce wyłącznie w miejscach zamieszkania i pracy. Osoba poszkodowana może przemieszczać się pomiędzy dwoma zakładami pracy, między firmą a uczelnią, między miejscem, gdzie udziela się społecznie oraz miejscem, do którego udaje się bezpośrednio po pracy na posiłek.

Należy także zwrócić uwagę, że trasa z domu do pracy zaczyna się w momencie wyjścia z mieszkania lub domu – do wypadku w drodze z domu do pracy może dojść na klatce schodowej w bloku czy na terenie prywatnej posesji w ogrodzie.

Wypadek w drodze do pracy – odszkodowanie wyłącznie z tytułu dodatkowego ubezpieczenia

Zmiany w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków w pracy i chorobach zawodowych jakie wprowadzono w 2002 roku, ograniczają prawo pracowników do jednorazowego odszkodowania z ZUS – to przysługuje wyłącznie za wypadek w pracy lub z tytułu chorób zawodowych. W związku z tym za wypadek w drodze do pracy nie przysługuje odszkodowanie z ZUS. Takie odszkodowanie można oczywiście dostać z firmy ubezpieczeniowej, w której wykupiliśmy polisę na życia i obejmuje ona „nasz przypadek”. O odszkodowanie można także ubiegać się od sprawcy wypadku, jeśli ktoś umyślnie lub nieumyślnie przyczynił się do zdarzenia. Wtedy należy ubiegać się o odszkodowanie od ubezpieczyciela kierowcy, zarządcy nieodśnieżonego chodnika czy innego podmiotu, z winy którego ulegliśmy wypadkowi.

Pełne wynagrodzenie za wypadek w drodze do pracy

Istnieje jednak pewna forma świadczenia za wypadek w drodze do pracy. Pracownikowi, który uległ takiemu zdarzeniu, przysługuje 100% wynagrodzenia mimo nieobecności w pracy. Przez pierwsze 33 dni płaci je pracodawca, przez kolejne 182 dni 100% wynagrodzenia wypłaca pracownikowi ZUS. Wyjątkiem jest pracownik po 50. roku życia, któremu 100% wynagrodzenia od pracodawcy należy się przez 14 dni, a następne 182 dni pełnego wynagrodzenia otrzymuje on od ZUS-u. Jeśli w tym czasie pracownik nie odzyskał zdolności do pracy, przysługuje mu prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, które przyznawane jest po komisji lekarskiej w ZUS. Przez pierwsze 3 miesiące pracownik otrzymuje 90% podstawy zasiłku chorobowego, a przez następne 9 miesięcy 75% podstawy zasiłku chorobowego. Po tym czasie pracownik może albo wrócić do pracy, albo udać się na rentę.

Aby poszkodowanemu pracownikowi przysługiwało prawo do 100% wynagrodzenia, musi on (lub członek rodziny) w przeciągu 14 dni od zdarzenia, zawiadomić o wypadku pracodawcę. Na podstawie uzyskanych informacji, pracodawca sporządza kartę wypadku, w której oświadcza czy do wypadku doszło w drodze z domu do pracy lub z pracy do domu. Jeśli pracodawca inaczej zakwalifikował zdarzenie, poszkodowany musi dochodzić swoich praw na drodze sądowej.

Mimo że odszkodowanie z ZUS za wypadek w drodze do pracy się nie należy, poszkodowany nie zostaje pozostawiony sam sobie – w ponad półrocznym okresie po wypadku przysługuje prawo do pełnowartościowego wynagrodzenia. Istnieje także szansa na uzyskanie odszkodowania od sprawcy wypadku lub od ubezpieczyciela, w której została wykupiona polisa na życie, jeśli wypadek był konsekwencją nieszczęśliwego zbiegu okoliczności.